Een stamcel is een cel die in staat is om in een ander celtype te veranderen. De stamcel is verantwoordelijk voor het ontstaan en de ontwikkeling van levende organismen. Ze zorgt er ook voor dat bepaalde cellen in ons lichaam, met een korte levensduur, ‘ververst’ kunnen worden.
Een stamcel is een cel die in staat is om in een ander celtype te veranderen (differentiëren). We onderscheiden vier type stamcellen. Afhankelijk van het type stamcel heeft deze meer of minder mogelijkheden om tot verschillende celtypes uit te rijpen. De meeste gekende stamcel is de multipotente stamcel.
Wanneer een zaadcel versmelt met een eicel, ontstaat een zygote. Een zygote is een voorbeeld van een totipotente stamcel. De totipotente stamcel is in staat om (in het juiste milieu) uit te groeien tot een compleet organisme. Een embryo bestaat in eerste instantie enkel uit totipotente stamcellen. Later gaan deze zich specialiseren en vormen ze cellen met elk een eigen functie. Deze gespecialiseerde cellen kunnen daarna geen andere functies meer vervullen en ze kunnen ook nooit meer teruggaan in hun ontwikkeling om weer stamcellen te vormen.
Pluripotente stamcellen kunnen differentiëren tot cellen van alle drie de kiemlagen van het embryo. Er zijn verschillende bronnen voor deze stamcellen: via embryo’s, via foetussen, via therapeutisch klonen, of door gedifferentieerde cellen terug te programmeren in induced Pluripotent stem cells (iPSC's).
Multipotente stamcellen zijn cellen die tot een beperkt aantal celtypes kunnen differentiëren. De meeste multipotente stamcellen zijn volwassen stamcellen (adult stem cells of AS). Een volwassen stamcel is een nog niet-gedifferentieerde of een niet-gespecialiseerde cel die na de geboorte voorkomt in een gespecialiseerd weefsel van het organisme. Ze zijn nodig in het lichaam om bepaalde cellen met een korte levensduur te verversen. Een voorbeeld zijn hematopoëtische stamcellen die instaan voor de aanmaak van rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes. Hematopoëtische stamcellen zitten in beenmerg, bloed en navelstrengbloed.
Unipotente stamcellen zijn in staat om één welbepaald type gedifferentieerde cel te maken
